Hoe gebeur dit dat ‘n mens ‘n artikel skryf oor ‘n onderwerp soos hierdie? Dit is dieselfde rede waarom jy hierdie blog lees: die groot verantwoordelikheid wat ek as ‘n ouer het om relevant en ingelig te wees oor hoe om met my kind oor sy seksualiteit, of wat baie mense, die praatjie oor die bytjies en die blommetjies noem, te gesels.
Ek wonder so baie waarom iets wat so natuurlik, spesiaal en ‘n integrale deel van ons bestaan en lewens is, so moeilik is om oor te gesels met ons kinders vir wie ons so ontsettend lief is – en dit oor jare heen so moeilik is?
Is dit dalk as gevolg van pyn uit die verlede of grootword jare en die effek wat dit op die huwelik het? Hoe gaan iemand wat nie eintlik eerlik oor sy eie seksualiteit kan gesels nie, dan nog met sy eie kind daaroor kan gesels? Elkeen van ons het ‘n eie storie en vir die meeste mense is dit selfs moeilik om net die woord ‘seks’ te sê. Dan kom die wêreld en oorweldig ons met ‘n sekulêre idee van seksualiteit in tydskrifte, boeke, sosiale media en advertensieborde…
Ek het in ‘n huis grootgeword waar ons baie openlike gesprekke aan die etenstafel gehad het. Dit het seker baie gehelp dat my pa ‘n dokter en my ma ‘n verpleegster was, want onderwerpe soos menstruasie en hoe jou liggaam verander van jong meisie na ‘n vrou is openlik bespreek. Vir my was dit normaal dat my ma vir my en my sussie sou herinner dat ons lyfies ons eie is en dat niemand aan ons mag durf raak nie. Sy het die beeld gebruik en gesê dat ons blikpanties en blikbra’s met slotte aanhet wat net vir ons mans bedoel is om oop te sluit eendag as ons trou.
Jy lees dalk hierdie woorde en kom uit ‘n hele teenoorgestelde omgewing waar sulke onderwerpe taboe was. Dit maak nie saak nie. Wat wel saakmaak, is hoe God oor intimiteit dink en hoe Hy dit beplan het om te wees. God se droom van die begin af met die mens is dat ons in ‘n liefdevolle verhouding met Hom en ander mense behoort te wees. Sy skeppingsdoel vir ons deel Hy reg in die begin van die Bybel in Gen. 1: 27-28
27: So God created mankind in His own image, in the image of God He created them, male (man) and female (women) he created them.
28: God blessed them and said to them be fruitful and increase in number, fill the earth and subdue it. Rule over the fish in the sea and the birds (& bees) in the sky and over every living creative that moves on the ground.
God se driepuntplan met die mens is om ons te seën; hy gee ons opdrag om te vermeerder en die aarde te vul met mense (kinders) en daarna moet ons oor Sy skepping heers en dit oppas.
Dit is heeltemaal teenstrydig met wat die wêreld ons kinders leer. Seks is egter nie net ‘n fisiese daad nie – dit is die hoogste vorm van aanbidding tot God. In Genesis 2:7 staan dit: The Lord God formed a man (liggaam) from the dust of the ground and breathed into his nostrils the breath of life (gees) and the man became a living being (siel). Die mens bestaan uit ‘n liggaam, siel en gees wat beteken dat wanneer ons ons kinders oor seksualitiet leer, dit nie net gaan oor die feite rondom die bytjies en die blommetjies nie, maar ook oor seksuele waardes, ingesteldhede, gevoelens, gedrag en verhoudings.
Praat jy met jou kinders?
Ouers is nie die enigste bron van invloed in kinders se lewens nie, maar dit is uiters noodsaaklik dat jy die grootste invloed op jou kind is – en dit verg spesifieke beplanning en moeite! Ja, dit is nie maklik nie, maar dit is jou as ouer se verantwoordelikheid. As jy dit nie doen nie, loop jy die risiko dat iemand anders jou kind se begrip van wat God bedoel het met intimiteit, gaan verwring of skeeftrek en besoedel.
Dit kan nie genoeg beklemtoon word hoe belangrik dit is om van die dag van geboorte aktiewe dialoog/ kommunikasie met jou kinders te hê nie – ek praat van die alledaagse klein gewone goedjies van die lewe, sodat wanneer meer intieme onderwerpe soos seksualiteit ter sprake kom, jy reeds ‘n platform het vir openlike geprek. Die moeilikste is om net te begin – en gewoonlik werk humor (nie spot dryf nie) baie goed om die ys te breek.
Ouers vra sekere vrae. Watter inligting op watter ouderdom is gepas? Wanneer raak ek die onderwerp aan? Hoeveel besonderhede moet ek gee? Moet ek al hulle vrae beantwoord? Al het ons nie altyd klinkklare antwoorde op elke vraag vir ons kinders nie, bly dit belangrik om in gesprekke met ons kinders betrokke te raak en te bly. Onthou ook: kinders hou jou as ouer fyn dop – jyself moet alles beoefen wat jy vir hulle sê om te doen.
Kinders is seksuele wesens reeds in die baarmoeder; hulle word aan ons as ouers toevertrou om vir hulle gesonde seksualitiet te leer.
Om feite te deel, is net een gedeelte van die saak. Belangriker as dit is om te vra “Hoe voel jy hieroor?” “Is jy oukei?” Wat is sy/ haar ervaring oor hierdie inligting; wat gaan in hulle koppe aan? Is ons op dieselfde bladsy? Die inligting wat ons oordra, is dus belangrik, maar nog meer is die verhouding – ‘n tweerigting en oop verhouding wat gebaseer is op wedersydse luister na mekaar.
Moenie doekies omdraai nie – kort telegramstyl-gesprekke en naampies vir seks, vagina, penis, ens. veroorsaak verwarring. Navorsing het bewys dat seksuele disfunksie by volwassenes dikwels die gevolg is van ‘n gebrek aan goeie duidelike kommunikasie oor liggaamsdele en inigting oor seks gedurende kinderjare en adolessensie. Ons moet ons kinders help om selfvertroue te ontwikkel om gemaklik rondom hierdie onderwerp te kan kommunikeer.
Enige geprekke rondom seksulaiteit moet altyd betroubaar, eerlik en van ‘n liefdevolle bron afkom.
Waar bevind jy jouself ten opsigte van die gemaklikheidspektrum?
Is jy vaag aangaande hierdie onderwerp en vermy enige woorde of gesprekke wat iets hiermee te doen het? Wanneer jou kind jou hieroor uitvra, praat jy dit vinnig weg en mompel jy net enigiets sodat jy die onderwerp kan verander?
Gesels jy darem hier en daar beperkend oor die onderwerp, maar dit bly onnatuurlik en ongemaklik vir jou? Moet jy jouself sielkundig voorberei en lank beplan voor die gesprek oor die bytjies en blommetjies plaasvind?
Is daar voortdurende spontane, liefdevolle, dinamiese gesprek tussen jou en jou kinders oor hulle en jou eie seksualiteit?
Iemand gaan jou kind oor sy seksualiteit en seks vertel en leer – moet dit nie verkieslik JY wees nie?